İnsan kaynaklı yanlış faaliyetler başta küresel ısınma olmak üzere birçok soruna yol açmaya devam ediyor. Hem karada hem de denizde farklı habitatları tehdit eden değişimlerden biri de Marmara Denizi’nde yaşanıyor. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. balıkların denizdeki yaşamı. Okyar, bir kısmının gemilerin balast sularına ulaştığını, bir kısmının da iklim değişikliği nedeniyle Çanakkale Boğazı üzerinden geldiğini sözlerine ekledi.
Denizanalarının yaklaşık 550 milyon yıldır gezegende morfolojik değişime uğramadan hayatlarını sürdürdüklerini belirten Okyar, denizanalarının denizlerdeki sıcaklık ve tuzluluk değişimlerine karşı direncinin yüksek olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti: “Plankton ve zooplanktonla beslendikleri için, denizanası için ağır bir besin kaynağı. Baskı oluşturabilecek canlılar da insan faaliyetlerinin etkisiyle ekosistemden çekilmiş ve rekabet edebilecekleri bir canlı kalmamıştır.
Denizanaları besin zincirinde büyük öneme sahiptir.
Denizanalarının ekosistemdeki büyük rolünün altını çizen Okyar, “Onlarla beslenen canlılar da var, en bilinenleri deniz kaplumbağaları. Bunun dışında ekosistemde 120’den fazla balık denizanasıyla besleniyor, onların da yeri var. Sardalya, kılıç balığı, çaça balığı, üreme “Yunuslar yavrularını eğitmek için denizanalarını kullanırlar ama bu balık türlerinin ve deniz kaplumbağalarının sayısında büyük bir azalma var” dedi.
Denizanası popülasyonundaki artışa ilişkin yorum yapan Okyar, “İklim değişikliği lafa giriyor, kuraklık yaşıyoruz. Akarsulara yapılan barajlarla denizler akarsularla yenilenme özelliğini kaybetti. Yerli girdi, nitrojen ve fosfor gibi endüstriyel ve tarımsal atıkların denizlere aktığının arttığını belirten Ersoy, “‘Bariyer’ dediğimiz ısının gerçek anlamda kuzeye doğru genişlemesiyle, ısı ile sonlanan canlılar daha da kuzeye göç etmeye başladı” dedi. .
Planktonun yüzde 95’ini oluştururlar.
Denizanası popülasyonundaki artışta aşırı avlanmanın da etkisi olduğunu belirten Okyar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çok güçlü ekipmanlara sahip endüstriyel balıkçılığımız var ve avlanma döneminde denizanası ile beslenen balıkları avlıyorlar. Kıyılardaki ahşap, beton gibi insan yapımı yapılar suyun kendini yenilemesini engellemekte ve denizanası larvaları bu tür zor yerlere sabitlenerek popülasyonlarını geliştirmektedir.
Plastik kirliliğinin denizanası popülasyonunu da artırdığını ve özellikle son yıllarda biyokütle olarak planktonun yüzde 90 ila 95’ini denizanalarının oluşturduğunu belirten Dr.
Sayıları tüm dünyada artıyor
Denizanalarının sadece Türkiye’de değil tüm dünyada artış eğilimi gösterdiğini belirten Dr. Okyar, “Akdeniz’de Japonya, Çin, İsrail, Fransa, İspanya, İtalya gibi son derece sorunlu bölgeler, ülkeler farklı denizanası türleri ile deneyimleyen düşünceler.” “Birlikte, el ele çalışmak zorundalar. Derin deşarjlar giderilmeli. İleri biyolojik arıtmalar yapılmalı. Geleceğin stokunu oluşturacak balıkları denizlerde bırakmalıyız.”
balık yok olacak
Denizanası popülasyonundaki artışın gelecekte birçok balık türünün yok olmasına neden olacağını belirten Prof. bunun yerine, ‘Tabağınızdaki denizanasını yiyin.’ “Sistem bu yönde gelişiyor.
